Het Kleinodienbuch van de Hertogin Anna van Beieren is niet bepaald een boek met zomaar een stel kleinnoden. Het is een sieradenboek. Een complete inventaris van een uitgebreide, overdadige sieradenverzameling. Het goud, parels, ivoor en edelstenen schiteren je tegemoet in zeer uiteenlopende ontwerpen. Het boek is rond 1552-1555 gemaakt door de kunstenaar Hans Mielich als cadeautje van de hertog Albrechts V van Bayern voor zijn vrouw. Een begrijpend lezer rekent natuurlijk uit dat Mielich wel drie jaar nodig had om alle stukken te schilderen en te voorzien van een ingenieuze frivole omkadering. Dat hij er zo lang over deed kwam niet omdat hij traag schilderde, maar omdat de verzameling zo enorm groot was. Het resultaat is er wel naar. Het is werkelijk een magnifiek boek van uitzonderlijk hoge kwaliteit. Iedere bladzijde is weer anders van kleur, de kaders zijn zo fijn als kantwerk en de sieraden levensecht. Maar wat zou de Hertogin van Beieren nu met zo'n boek doen?
Ik zie het al helemaal voor me. Hertogin Anna wordt wakker, pakt haar 300 pagina's tellende boek van haar nachtkastje en na een half uur bladeren, wikken en wegen heeft ze uit haar grote verzameling kruizen, hangers en andere halssieraden een keus gemaakt. Haleluja! Nee, doe mij maar de kleinoden die mijn kinderen vinden. Grotere schatten kan ik me niet voorstellen.