Zomaar een zeepaardje

Gloeiende paddenstoelen

Dat er paddenstoelen zijn die gloeien leek me lange tijd een fabeltje van verstokte paddofielen met een te sterke voorkeur voor hallucinerende paddenstoelen. Maar ik moet toegeven, ik heb me vergist. 

Het schijnt dat Aristoteles al oog had voor paddenstoelen met gloeifunctie. En ja, dat laatste was meteen ook de vraag; wat is de functie van dat gloeien?? Aris kwam er niet uit en ook vele wetenschappers na hem konden geen antwoord geven op de vraag waarom 75 van de meer dan 100.000 soorten schimmelvruchtlichamen een groenige gloed verspreiden (met een duur woord bioluminescentie genoemd). En nu zijn de wetenschappers er toch achter gekomen. Eerder viel het de onderzoekers al op dat het gloeien niet zomaar lukraak gelijk was over de gehele dag, maar het sterkst was als het nacht was. Dat bracht ze op het idee om plakkerige nep-paddenstoelen te maken met groen ledlicht er binnen in. Uit het onderzoek bleek dat veel meer mieren, vliegen en kevers aan de plakkerige paddenstoelen vast kwamen te zitten wanneer ze gloeiden. De onderzoekers gaan er nu dus van uit dat de paddenstoel deze insecten lokt om haar sporen effectiever te verspreiden. Dat maakt dat deze gloeiende wondervruchten ook elders uit de grond kunnen schieten.

Huid looien

Al zolang mensen dieren vangen om op te eten heeft die zelfde mens manieren verzonnen om het zachte, warme vel van zijn prooi zo te bewerken dat het bleef zoals het om het dier zat. Als je de huid van een beest wilt looien kun je meerdere manieren gebruiken.  Zo is er een bewerkingswijze met  mest, maar ja dat is niet echt een prettige. Daarom bij deze een beproefde methode om met niet te vervelend bijtende stoffen een huid te looien. Maar ja, de huid zit natuurlijk nog om het dier heen. Als eerste halen we dus de huid van het dier. Dit doe je door met een scherp mes een ondiepe snede op de buik te maken met twee dwarssneden bij voor- en achterpoten. Als je te diep snijd prik je de darmen lek en dat is uiteraard niet de bedoeling. Vervolgens snij je voorzichtig de huid los van het onderliggend vlies en vlees.

De huid wordt nu eerst schoongewassen en vuil en bloed wordt uit de vacht verwijderd. Om dit echt grondig te doen wordt de huid 24 uur geweekt in een 1:25 oplossing water (liters) met keukenzout (gram).*
Na het zoutbadje spoel je de huid goed uit met water. Je kunt nu met een bot mes vet, vlees en vooral bindweefselresten er goed afkrabben. Als je dit niet voldoende doet kunnen de looistoffen straks niet goed doordringen in de huid, dus neem er de tijd voor.
De schone huid kan nu in het looibad.  Je neemt daarbij zo veel heet water dat je aluin, mierenzuur en zout goed oplost. De verhouding van water: aluin:zout: zuur is 1:50:50:25. Het zuur is qua grammen dus altijd de helft van wat je aan aluin en zout toevoegt.
Een beest ter grootte van een konijn kan gelooid worden met 250 gram zout en evenveel aluin, een haas met een hoeveelheid van 500+500 gram, een vos 750+750 gram en een hert met ongeveer 1 kg zout en 1 kg aluin. De huid gaat 4 dagen in de oplossing** en moet je iedere dag een keer doorroeren zodat de looistof overal goed bij kan komen. Na de vierdaagse looimarathon kan de huid eruit en spoel je ‘m goed af. Laat de huid nu drogen in de wind tot deze nog net vochtig is.
Nu komt het opspannen.  Hiervoor gebruik je een raamwerk of een stuk hout met spijkers. De huid wordt zo opspannen dat de wind tussen de huid en de plank door kan, dus niet te korte spijkers nemen. In ‘t midden langs de rand beginnen en steeds ‘de overkant’ ook vastzetten. Mag best goed uitgerekt worden. Het drogen dient zo langzaam mogelijk geschieden. Bij voorkeur droog je ‘m in een redelijk koele ruimte. De looistoffen moeten namelijk in de huid kunnen opdrogen. Dit bevordert de houdbaarheid. De periode van droging duurt 1 á 2 weken. Is de huid door en door droog, dan wordt de gladde binnenzijde voorzichtig opgeruwd met schuurpapier (of puimsteen), eerst een grove korrel en daarna een fijne korrel. Zo worden achtergebleven vliezen verwijderd. Is de leerkant grondig geschuurd, dan snijdt men met een scherp mes de ruwe randen er af. Om het vel zacht te maken rolt men het op, stopt het 24 uur in de diepvries en trekt het dan heen en weer over de rand van een stoel of een tafel. Netjes uitborstelen en dan zit het werk er op! Je kunt nu lekker op je vel gaan zitten.

* er zijn recepten waarbij in dit stadium het zuur al wordt toegevoegd ipv bij het eigenlijke looiproces.

** er zijn recepten waarbij de aluin pas na twee dagen wordt toegevoegd, waarbij het ook op de huid word gewreven. Als je er voor kiest het zuur in een eerder stadium al toe te voegen lijkt het me niet nuttig om 48 uur te wachten.

verdwenen musea

Een oom van mijn vaders kant had een passie voor het verzamelen van vlinders. Alle dagvlinders van Europa had hij in zijn verzameling. Voor de enkele ondersoort die nog in zijn collectie ontbrak ondernam hij samen met mijn tante zelfs speciale reizen. 

Ik vond het zeer bijzonder om, als we naar België gingen op bezoek bij mijn 'vlindergekke' oom, in zijn speciale kamer al die lades met bijzondere vlinders te mogen bekijken. Het was alsof hij zijn eigen museum in huis had. Ja helaas, had. Mijn oom is al jaren terug gestorven en zijn mooie verzameling schijnt geschonken te zijn aan het Naturalis. Ik had graag nog eens met 'm op pad gegaan.

Anne ten Donkelaar verwoorde voor mij heel goed mijn gevoel voor deze eerlijke v(l)inder.

Gezwollen lucht

Iedere beroemde uitvinder heeft successen, maar ook minder briljante ingevingen op zijn naam staan. Zo ook Michael Faraday. Naast het feit dat hij vloeibaar chloor uitvond, en van allerlei belangrijke ontdekkingen deed met betrekking tot electromagnetisme heeft hij de wereld ook opgezadeld met de rubberen ballon. Tot 1824 waren de ballonnen nog steeds van dierlijke ingewanden wat ze niet echt aantrekkelijk maakte voor feestelijk gebruik, maar ze waren in ieder geval licht verteerbaar.  Faraday's ballonnen bestonden uit twee tot een zak aan elkaar 'gelaste' vellen latex rubber en werden al snel erg populair voor een geheel ander vermaak dan experimenten met Waterstofgas. Ze voldeden namelijk uitermate goed als versiering en ook als zoethoudertje voor kinderen. 

Om een ballon te laten zweven of stijgen moet ie gevuld zijn met iets dat lichter is dan lucht. Een licht gas dus. Licht is ook nog wel eens licht ontvlambaar. Na meerdere incidenten met Waterstof en gas uit de gaskraan werd uiteindelijk Helium gekozen als vulling. Hiermee stijgt de ballon tot wel 8 km hoogte alvorens uit elkaar te knallen en ter aarde te storten. Vervolgens dient het rubber als voedsel voor de dieren die met het slecht verteerbare materiaal gratis en voor niets een maagverkleining krijgen tot de dood er op volgt.

Het organiseren van een ballonnenwedstrijd is natuurlijk het hoogtepunt van de ballonnenliefhebber en daar ging het helemaal fout. Dat de ballon ook slecht kan zijn voor de mens bewees een megalomane recordpoging in Cleveland uit 1986. Als publiciteitsstunt voor de stad was bedacht om twee miljoen ballonnen los te laten. Na uitgebreide voorbereidingen was het zaterdag 27 september 1986 zover. Ongeveer 1,5 miljoen ballonnen verkozen het luchtruim met desastreuze gevolgen. De ballonnen ontregelden het luchtverkeer, maar niet heel erg lang. Door een koude luchtlaag vielen de ballonnen bij bosjes in het water en op de grond waardoor de omgeving bedekt werd met alle ballonnen. Als gevolg van de ballonnen ontstonden meerdere auto-ongelukken, maar het meest bizarre van het hele verhaal was wel dat de kustwacht niet uit kon varen om naar twee vermiste vissers te gaan zoeken door een extreem grote hoeveelheid ballonnen op het water. Deze vissers spoelden later aan en neem maar van mij aan dat dat zelfs tussen de resten van de ballonnen geen feestelijk gezicht was.

Jim Lambie

Je kent het wel, van dat kleurige tape, heel geschikt om dingen af te plakken of een vrolijk kleuraccent aan iets toe te voegen.

Je kent het wel, ergens een lijntje omheen zetten, en nog een en nog een.... tot dat de vorm heel anders is geworden.

Jim Lambie, een Schotse kunstenaar, combineerde beide ideeën tot uiterst kleurige kunst. Hij verkent met kleurige tapelijnen ruimtes en brengt ze terug tot een patroon dat lijkt te vibreren van energie.


Kleurig!

zakjebakje

Stel het hebben van kleinkinderen nog even uit en koop nu de meest geavanceerde kuis- en veiligheidsgordel voor uw zoon; Het Zakjebakje 2.5.
Zakjebakje 2.5 is geheel gemaakt van het meest zuivere roodkoper en heeft een sensitief esthetische vormgeving. De Zakjebakje 2.5 is verkrijgbaar in meerdere maten (s, xs, xxs) en is uitgerust met knelbeveiliging. Uitplasvergiet en balzakventilatie-openingen zijn uiteraard geheel geïntegreerd zodat ze een geheel vormen met het unieke design van de Zakjebakje 2.5. Met de Zakjebakje 2.5 behoren impulsieve lustgevoelens gegarandeerd tot het verleden.....