Gonggg

Het geluid van een gong heeft het vermogen om met z'n uitdovende vibrerend geluid stilte en rust af te dwingen. Toch is de ene gong de andere niet. Zo is er om te beginnen geen sprake van één gong waar de andere van afgeleid zijn. De meerdere soorten hebben zo lang ze er zijn altijd langs elkaar bestaan. De gong is trouwens niet iets typisch Chinees of Japans. Het enige dat je eigenlijk er van kunt zeggen is dat het niet echt een noordelijke uitvinding is. Maar nu over naar de verschillende gongen. Zo is er de cimbaal, die we tegenwoordig vooral kennen van het drumstel, maar in europa als eerste gebruikt werd in middelgrote symfonieorkesten en bij de fanfare. Deze (hand)gong blijkt al bekend van 800 jaar voor die bekende man geboren werd. Oud dus. Een mooie gong vind ik die met een bolle knop in het midden. Deze soort gongen heeft vaak een mooie versiering en de gong is niet enkel hol geklopt, maar ook nog eens voorzien van een rand. Het geluid van dergelijke gongen is minder flitsend dan die van cimbalen en heeft afhankelijk van de dikte van de gong en de breedte van de rand een wat doffere, maar zeker niet minder mooie toon. Dan zijn ber ook nog gongen met meer rand en bolle knop dan gong oppervlak. Deze gongen worden vaak als set bij elkaar gehangen en zo ook bespeeld. Het geluid is minder ver dragend en ook wat dof, al ligt dat er ook maar net aan wat de kwaliteit is. Als laatste wil ik toch ook nog even mijn favoriete gong noemen. Dit is, zoals lezers van het eerste uur wellicht nog weten de Boeddhabel (Voor een uitgebreidde beschrijving klik je hier). Heerlijk hoe deze plaatgong zijn geluid de ether in slingert met een hele fijne Gonggg.....

Decoratief

Jones Owen was een van de eerste mensen die ornamentatie van verschillende beschavingen, tijden en werelddelen bijeenbracht in een boek over kleurenleer. Het boek The grammar of ornament is nog steeds een van dé boeken voor designers. Jones was het niet zo zeer te doen om het kopiëren van de decoraties ansig maar meer om de invloed van repeterende vormen en kleuren op het karakter van een voorwerp. Daarbij maakt het niet uit of dit een vaas of een gebouw is. Een willekeurige aardewerken vaas kan met de goede decoratie op Nederlands Delfsblauw lijken maar net zo goed op Grieks zwartfigurig aardewerk. Jones Owen zocht naar nieuwe patronen en kleurcombinaties die helemaal bij zijn tijd zouden passen. Dat hij daarbij een tijdloos meesterwerk achterliet geeft nog steeds vorm en kleur aan onze alledaagse dingen.

Crystal Palace

Cristal Palace was een uit de kluiten gegroeid kas-achtig bouwsel dat in 1851 het neusje van de industriële bouwkunst was. Het werd gebouwd voor de wereldtentoonstelling in Londen. Naast een enorme hoeveelheid van 84.000 m² vlakglas was er ook flink wat gietijzer (en klinknagels) nodig om het "kristallen" gevaarte zijn stevigheid te geven. Het gegoten vlakke glas was een nieuwigheid en zorgde er voor dat er relatief goedkoop gebouwd kon worden. Wat mij zo facineert aan het gebouw is dat het "paleis" ondanks zijn glazen behuizing en metalen verbindingswerk niet kil of modern oogt. Het gebouw zat met oog voor detail in elkaar en heeft een warm karakter dat uitnodigd om er te zijn. Ik vraag me zelfs af of we niet weer terug zouden moeten naar meer van zulke mooie gebouwen in plaats van de onpersoonlijke en vaak schreeuwerige glazen torens die vandaag de dag de 'state of the art' moeten verkondigen.

Wat in 1851 begon als een licht kristallen sprookjespaleis eindigde in 1936 met een desastreuze brand in het opgelapte glazen complex. Daarmee viel de droom om ook toekomstige generaties te laten genieten van dit majestueuze bouwwerk in scherven uiteen.

Lissa Nilsson; menselijke doorsnedes in papierkunst

Ik keek eens een fantasierijke film, waarin een levend paard nogal abrupt in dunne plakjes wordt gesplitst om vervolgens tussen glasplaten gewoon functionerend en al door de geschrokken hoofdrolspeler bezichtigd te worden (kijk hier maar eens). Ik moest weer denken aan dat bizarre stukje film toen ik de kunst van Lissa Nilsson tegen het lijf liep. Het verschil met de film is is dat dit plakje mensenhoofd niet leeft en ook geen vleselijk materiaal bevat. Het is namelijk een kunstwerk geheel opgetrokken uit opgerold papier. De verschillende dichtheden en kleuren geven de structuur van de weefsels en hardere delen goed weer en dat met enkel papier. Een heel knap staaltje vakvrouwschap.