De Sandelhoutboom is een langzaam groeiende boom met een bruingrijze stam en licht paarse bloemen. Hij kan tot twaalf meter hoog worden. Geduld is echter vereist. De boom moet minstens dertig jaar oud zijn voordat er een druppel goede etherische olie uit kan worden gewonnen. Bomen van veertig tot tachtig jaar hebben de voorkeur, want hoe ouder de boom wordt hoe sterker de heerlijke sandelhout geur van het hout. Voornamelijk het kernhout en de wortels bevatten veel essentiële olie. Daarom worden de waardevolle bomen niet gerooid door ze om te zagen maar worden ze met wortel en al geoogst. De geur van Sandelhout (de chemische stof die je ruikt heet Santalol) wordt omschreven als een zoete rijke, subtiel troostende en warme geur die lang blijft hangen.
In 1618 had de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) op Timor de handel in Sandelhout (Santalum album) stevig in handen. Dat was belangrijk, want in Azië was het een van de belangrijke handelswaren. De Aziaten gebruikte (en nog steeds) het hout voor de bouw van tempels en andere religieuze toepassingen zoals wierookstokjes en kunstig houtsnijwerk. Etherische olie uit sandelhout werd daarnaast in parfum en geneesmiddelen (tegen geslachtsziektes) verwerkt. Ook werd het hout gebruikt om meubels van te maken, dit omdat het zo stevig en bestand tegen insecten was. Kortom, een handeltje in Santalum album was dus zeer lucratief. De Hollanders probeerden daarom vaste voet op Timor en Soemba te krijgen al lukte dat op Soemba niet al te best. De vorsten aldaar voerden aan dat de kap van sandelhout op basis van hun religieuze overtuigingen bezwaarlijk was. Maar ja, tegen geld is alles te koop en zo oogstte de opperhoutvester van de VOC, ene heer de Voogd, langzaamaan het hele eiland leeg. De nieuwe aanplant waar hij ook voor verantwoordelijk was werd nooit groot, zeker nadat de markt instortte door concurrentie van plantages uit andere landen zoals India. Uit dat land komt nu nog steeds het meeste en ook beste sandelhout. Maar helaas is de vraag naar sandelhout groter dan de bomen groot kunnen groeien. Omdat goed Sandelhout door te jong kappen en illegale kap schaars aan het worden is is het hout het afgelopen decennium ontzettend duur geworden. Wat dat betreft zouden er meer volkeren zoals de mensen op Soemba mogen opstaan die de Sandelboom als heilig beschouwen en de kap dus op basis van hun religieuze overtuiging niet toestaan. Bedenk voordat je weer iets met sandelhout koopt eert of er niet een verdacht luchtje aan zit.
