Monsterlijk

Zeemonsters bestaan. We noemen ze vandaag de dag alleen wat anders. Maar toch. De verhalen over hele schepen die aangevallen worden door wezens met reusachtige tentakels zijn iets te wijd verspreid om helemaal te negeren. Zou de grote Kraak ergens in de wereldzeeën voor kunnen komen?

Even een tweetal monsters op een rijtje voor diegene die enkel geloven wat echt door de wetenschap is gezien.

Zo is er de Architeuthis dux. Dit is een reuzeninktvis met een geschatte maximale lichaamslengte 10 meter. Met zijn 2 voedingstentakels erbij gerekend is hij meer dan 20 meter lang. Deze inktvis wurgt walvissen, valt schepen aan en bijt met zijn papegaaisnavelachtige bek staalkabels door voor het ontbijt. Met zijn grote staarogen en onvriendelijke zuignappen met weerhaken is hij niet ons moeders liefste.

kandidaat nummer twee is de zeekrokodil (Crocodylus porosus). Deze wordt wel 12 meter lang. De zeekrokodil komt ook in zoet water aan zijn trekken en verschalkt het liefst apen en buffels. Een mensenvoet of een haai die hij op z’n weg tegen komt zijn ook geen partij voor zijn 68 tanden. Als een zeekrokodil vast heeft laat hij niet meer snel los en blijft het natuurlijk niet bij een voet. Tezamen met zijn geschubde lichaam en zijn lange levensduur (100 als het hem meezit) is het een echte doorbijter.

Nee, dat kan beter. Die middeleeuwers wisten het zeker en wijdden er hele geschriften aan. Zeemonsters en monsterlijke mens-creaturen waren net zo gewoon als een duif op een tak. bekijk hier een selectie uit hun monsterlijke waarnemingen.

Dodo

De Dodo (Raphus cucullatus) was een loopvogel die leefde in de bossen op het eiland Mauritius. Het dier was ongeveer een meter hoog, woog 20 kilo en kon venijnig van zich afbijten met zijn grote snavel. Verder was het schijnbaar een vrij hulpeloos geval dat niet kon vliegen. Zijn voedsel bestond uit zaden en vruchten. De eerste vermelding van de dodo kwam in 1507 van Portugese zeelieden. Het eiland (nu Mauritius) was toen nog onbewoond en werd enkel aangedaan om vers water en voedsel te zoeken.

De Dodo werd echter (op een enkel kookexperiment na) niet als voedsel gezien. Het taaie vlees gaf ze zelfs de bijnaam walgvogel. Hoe de vogel uiteindelijk toch aan de naam Dodo kwam is onbekend, maar er zijn meerdere verklaringen. Kies zelf de meest mooie zou ik willen zeggen. Zo werden de vogels ook wel Dodaars genoemd (vanwege het dotje veren op z’n kont). Portugezen zouden de naam “Doeda” voor de vogel gebruikt hebben, wat “belachelijk” betekent en de laatste (en tevens wazigste) verklaring is dat het gekoer van deze megaduif overeenkwam met iets wat klonk als “dodo”. Dat lijkt me nu echt iets voor een editie van Petersons vogelgids van uitgestorven vogelsoorten.

De VOC nam het eiland in 1638 in gebruik als handelspost en doopte het Mauritius. Ook de Hollanders zette de Dodo niet op het menu. Nee het waren uiteindelijk de ratten, varkens en andere uitheemse dieren die de Dodo de das omdeden. De laatste waarneming is wederom vaag, maar na 1700 was de Dodo toch echt uitgestorven. Nou ja, hij was toch niet lekker…..

Van de Dodo zijn tekeningen, beschrijvingen en schilderingen. Ook zijn in meerdere musea botten, poten, schedels en zelfs een ei verspreid. Wat echter ontbreekt is een compleet opgezet exemplaar. Dat was er zeker wel, maar in de zeventiende eeuw was er weinig bekend over het opzetten van dieren. Meestal werden de beesten gewoon volgepropt met stro. Zo moest het Ashmolean Museum te Oxford op 8 januari 1755 een complete opgezette Mauritius-dodo, die al vanaf 1656 in de collectie opgenomen was, vernietigen omdat er de mot en rot in zat. Enkel de kop en een poot werden gered. Ook in de collectie van keizer Rudolf de tweede in Praag is een opgezette dodo aanwezig geweest. Waarschijnlijk zijn er ook in Nederland opgezette dodo’s geweest. Het eiland was immers van de Nederlanders. Het is niet bekend waar deze overblijfselen van de dodo zijn gebleven. Grote kans dat ook deze weggerot zijn. De houdbaarheidsdatum van de vogel was natuurlijk ook al een tijd verstreken…