Boefjes

Tja, wat is nou een boef. Het ligt er maar aan aan wie je dat vraagt, wanneer je leefde en waar. Nelson Mandela werd door het Zuid afrikaanse bewind ook vastgezet en is vandaag de dag juist een icoon van goedheid. Maar even niet afdwalen. Dit gaat over echte boeven, kruimeldieven en moordenaars. Ze zijn gelukkig al een tijdje dood of toch in ieder geval ouder dan 90.

NLW MS 23203B is een register dat werd bijgehouden door de Cardiganshire Constabulary van criminelen in Wales, tussen 1897 en 1933 waarin vele foto's van kleine tot grotere criminelen.

Het fotograferen van criminelen was in de beginperiode van de fotografie nog geen gemeengoed. In de negentiende eeuw ontstonden er vele gedragstheorieën die fysieke kenmerken koppelden aan een bepaald gedrag. Het nemen van foto's van criminelen werd dan ook gezien als een middel om vast te kunnen stellen welke kenmerken wezen op een aanleg om de illegale activiteiten te ontplooien en wat nu wees op criminele genen. Uiteindelijk bleek het natuurlijk allemaal vergezocht, tenminste ik kan er niets vreemds aan ontdekken. Sommige van deze mensen zijn regelrecht arm, pokdalig, echte sloebers. Maar vergis je niet; een groot deel zit gewoon strak in het pak en is goed verzorgt. Wellicht zijn dat de echte sluwe vossen. Vandaag de dag is het "wapenarsenaal" van de politieresearch sterk uitgebreid, al blijven foto's voor registratie van het plaats van delict en de documentatie van bewijs een grote rol spelen. Een ding veranderd niet; boeven, kruimeldieven en moordenaars zijn helaas van alle tijden.

Bekijk de karakteristieke koppen van de boefjes hier

Visboek van Adriaen Coenensz

Is het een visboek? Is het een kunstwerk? Ja dat is het!

Adriaen Coenensz begon in 1577 met dit visboek. Zijn werk en contacten met geleerden uit Den Haag kwamen daarbij goed van pas. Adidriaen was naast visser en afslager ook strandvonder (een strandvonder is verplicht de goederen die uit zee zijn aangespoeld te bergen en aan de eigenaar terug te geven tegen betaling van de onkosten voor het bergen en opslaan), zodat hem elk vreemd zeewezen dat aan land gebracht werd, onder ogen kwam.

Coenensz maakte van bijna elke bladzijde een apart kunstwerkje door met waterverf randen, kaders en lijsten te schilderen waarbinnen hij illustraties bij zijn teksten heeft getekend. In het boek dat 800 blazijden telt, staan allerlei wetenswaardigheden over de zee, de kusten en kustwateren, de visgronden en de zeedieren.

Via de website van de koninklijke bibliotheek is een digitaal bladerboek van Coenensz Visboek in zijn geheel te bewonderen: http://www.kb.nl/galerie/visboek/

Nudibranchs

Dit wonderlijke wezen hiernaast is een soort zeeslak, een Nudibranch. Deze naaktslakken van de zee worden gevonden op zeer verschillen de plaatsen van warme, zandige ondiepe riffen tot op de koude, duistere zeebodem op bijna een kilometer diepte. Deze dieren zijn traag en schijnbaar onbeschermd, toch worden ze niet zomaar opgegeten. Deze zeeslakken zijn uitstekend uitgerust om zich te verdedigen. Giftige afscheidingen en stekend cellen zijn een handelsmerk van deze weke kunstwerken. Met opzichtige kleurstellingen geven ze ook nog eens een waarschuwing af voor het nare hapje wat ze zijn.

Nudibranchs zijn blind voor hun eigen schoonheid, hun kleine ogen onderscheiden net het verschil tussen licht en donker. Ook smaak, geur- of gevoelorganen ontbreken. In plaats daarvan heeft deze familie een heel scala aan tentakels en aanhangsels met een soort chemisch signaleringssysteem. Dat zorgt voor de waarneming van de omgeving. De ingewikkelde chemie van deze soort maakt ze interresant voor de wetenschap. Er is echter nog genoeg te ontdekken, wetenschappers schatten in dat slechts de helft van alle soorten bekend is. Het is dan ook een moeilijk traceerbare familie. De meeste soorten leven niet meer dan een jaar en verdwijnen dan zonder spoor van hun buitengewone leven.

Bekijk de rest van de familie van deze vreemde zeebewoner hier

Borametz

De fabel van de Borametz of ook wel het lam van Tartarije is een merkwaardig verhaal van wetenschappelijke dwaling dat gebaseerd was op een poëtische beschrijving van iets heel anders. Op het plaatje hiernaast staat zo'n Borametz

De Borametz groeit uit zaad, zoals van een meloen, maar dan ronder. Eens geplant groeit het uit tot een hoogte van ruim een halve meter. De Borametz heeft een hoofd, ogen, oren, en alle delen van het lichaam van een pas geboren lam. Het is geworteld door een navel in het midden van de buik en verslind de omliggende planten en het gras. Wanneer dit op is sterft het dier. Het vlees van de Borametz smaakt naar vis en zijn bloed naar honing. Wanneer de Borametz vruchten ontwikkelt barsten deze open en onthullen kleine lammetjes. De spierwitte lammetjes eten van het gras tot dit op is. Daarna komen ze los en sterft de moederplant. De botten van de Borametz schenken de gave van helderziendheid.

Dit bijzondere verhaal van het mythische lam prikkelde de verbeelding van mensen. In de 16de en 17de eeuw, was de Borametz opnieuw onderwerp van onderzoek en gesprek onder de meest gevierde schrijvers, filosofen, en wetenschappelijke mannen van die tijd. Gedreven door de vele uitgebreide beschrijvingen werd er niet getwijfeld aan het bestaan van het plantaardige lam. Toch bleven tastbare exemplaren schaars. Daarom werden er meerdere expedities ondernomen, waar onder die van Engelbrecht Kaempfer. Hij ging naar Perzië in 1683 om te zoeken naar het lam ,maar kwam met lege handen terug. Zijn handschriften en collecties werden overgenomen door Sir Hans Sloane, een rijke Britse beschermheer, verzamelaar, en uiteindelijk stichter van het British Museum. Hij ontving in 1698 een exemplaar van dat wat geacht werd de mysterieuze Borametz of lam van Tartarije te zijn. Dat was tevens de doodsklap voor de legende. Sloane identificeerde de Borametz als een model dat geconstrueerd was van een gedeelte van een vertakte varen (Dicksonia borametz) dat op een slimme manier gemanipuleerd was zodat het er uitzag als een lam.

Maar als het verhaal van de Borametz niet klopte, wat werd er dan bedoelt met de beschrijving? Henry Lee gaf in 1887 uiteindelijk een logische verklaring. Hij concludeert dat deze prikkelende mythe ontstaan is uit poëtische beschrijvingen van de katoenplant. Lee verklaarde zich als volgt: Het ontstaan van dit verhaal van de lams-plant uit een gerucht van een merkwaardig feit in een gedetailleerde geschiedenis van een absurde fictie, laat er geen twijfel over bestaan dat het zijn oorsprong vind in de eerste beschrijvingen van de katoenplant en een relatie heeft met de invoering van katoen uit India in West-Azië en de aangrenzende delen van Oost-Europa.

Toch verdween de legende niet helemaal. Besproken door filosofen, gezocht door reizigers en ontdekkingsreizigers van deze tijd, beschreven in literatuur en poëzie blijft deze Borametz een sluimerend leven leiden.

Houtboek

The American Woods. Dat is de titel van een boek met maar liefst 354 houtstalen van Noord-Amerikaanse bomen. Het originele boek bevat van iedere houtsoort drie stalen. Een kopse, een schuine en een dwarsdoorsnede. Bij iedere soort is opgenomen hoe de boom in kwestie groeit, wat de houtkwaliteit is en waarvoor het geschikt is. Ook staat de toepassing van de vruchten, schors en wortels beschreven. Het levert een ongeëvenaard boek op. Zeker als je weet dat Romeyn Beck Hough het boek al in 1888 uitgaf en geen tekeningen of foto's, maar echt hout gebruikte. The American Woods is een boek voor iedereen die wil genieten van de schoonheid van hout .

Zeeforten

Roestig zijn ze, deze wachttorens in zee voor de Britse kust. Maar dat maakt ze nou juist zo mooi. Op hun hoge poten lijken ze zo weg te kunnen wandelen. De zeeforten zijn gebouwd als kustbewaking. In de 2e wereldoorlog diende ze als vooruitgeschoven post om luchtaanvallen van de Duitsers te kunnen onderscheppen. Al met al niet een echt vrolijke bestemming. Na de oorlog werden ze langzaamaan aan hun lot overgelaten. Ik hoop dat ze in deze staat nog lang behouden blijven. Al was het maar omdat ik ze graag nog eens in "real life" zou willen zien.

Tot dan rest mij een mooie serie foto's (van fotosite Flickr, gebruiker doctorboogie) over deze kolossen:http://www.flickr.com/photos/doctorboogie/sets/72057594124302151/show/

Vogelfanta

Vogels op papier kunnen er nog zo levensecht uitzien, maar vliegen doen ze niet. Voor de tentoonstelling over het duurste vogelboek van de wereld in het Teylers Museum werd een site gemaakt die heel creatief met dit gegeven omgaat. Je kunt er je eigen getekende vogel laten rondvliegen. Op de site vliegen wel honderden eigen getekende vogels rond. Je kunt ze roepen en dan komen ze op een paaltje zitten. Kijk uit want dat is uiteraard ook een fijne gelegenheid om iets anders te doen....

Ik zou iedereen willen aanbevelen om een vogeltje in te sturen en hoop dat de site nog lang "in de lucht" blijft...

Ga naar: http://www.vogelsvanformaat.nl/

Strandbeesten

Is het kunst of mechanica? Wat maakt het eigelijk uit. Echte beesten zijn het in ieder geval niet. Toch lopen ze zonder aandrijving over het strand en leven van de wind. De skeletsels van gele electriciteitsbuis en aanverwante artikelen, zoals flappen en zuigers, steken zeer ingenieus in elkaar. Theo Janssen een rasechte Nederlander maakte ze met als doel om ooit nog eens een zelfstandige populatie strandbeesten in het wild uit te kunnen zetten.